Διευθύνοντες Υπάλληλοι

Με την με αριθμ. οικ. 3202/14-01-2022, εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με θέμα «Διευκρινίσεις επί του Μέρους Β΄ της Υπουργικής Απόφασης με αριθμ. 90972/19.11.2021», καθορίζονται τα στοιχεία που ο εργοδότης οφείλει να καταχωρίσει στο Π/Σ ΕΡΓΑΝΗ, από τα οποία διαπιστώνεται εάν εργαζόμενος έχει μία από τις ιδιότητες της περ. α’ του άρθρου 2 της Διεθνούς Συμβάσεως της Διεθνούς Διασκέψεως της Ουασινγκτώνος “περί περιορισμού των ωρών εργασίας εν ταις βιομηχανικαίς επιχειρήσεσιν” που κυρώθηκε με το νόμο 2269/1920, δηλαδή προσώπου που κατέχει θέσεις εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης
Τα πρόσωπα αυτά δεν παύουν να είναι μισθωτοί με σχέση εξαρτημένης εργασίας, πλην όμως εξαιρούνται από την εφαρμογή των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας που αφορούν τα χρονικά όρια εργασίας, τις διατάξεις περί 8ώρου, την εβδομαδιαία ανάπαυση και την αποζημίωση ή την προσαύξηση για υπερεργασία και υπερωριακή εργασία ή εργασία κατά τις Κυριακές και εξαιρετέες εορτές ή κατά τη νύκτα ή εκτός έδρας.
Σύμφωνα με την εκδοθείσα εγκύκλιο και σε ότι αφορά στην καταχώρισή των προσώπων αυτών στο Π/Σ ΕΡΓΑΝΗ:

• η ιδιότητα του προσώπου που κατέχει θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης θα πρέπει να αποτελεί ρητό όρο της ατομικής σύμβασης εργασίας (βλεπ. και εδάφιο β’ του Μέρους Β’ της αριθμ. 90972/15.11.2021 Υπουργικής Απόφασης).
• Η με αριθμ. 90972/19.11.2021 Υπουργική Απόφαση καθορίζει ότι ως εργαζόμενοι, που κατέχουν θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης τεκμαίρονται όσοι:
  Α.
  α. Ασκούν το διευθυντικό δικαίωμα έναντι λοιπών εργαζομένων της επιχείρησης ή
  β. εκπροσωπούν και δεσμεύουν την επιχείρηση προς τρίτους, ή
  γ. είναι μέλη του διοικητικού συμβουλίου ή αντίστοιχου οργάνου διοίκησης του εργοδότη ή
  δ. είναι μέτοχοι ή εταίροι κατέχοντες άνω του 0,5% των δικαιωμάτων ψήφου του εργοδότη.
  Η περίπτωση αυτή (Α) αφορά σε εργαζόμενους οι οποίοι πρέπει να πληρούν μια ή περισσότερες εκ των τεσσάρων προϋποθέσεων που ορίζονται στις υποπεριπτώσεις α,β,γ,δ.
  Ειδικότερα, για τις υποπεριπτώσεις (α) και (β) επισημαίνεται ότι αφορούν σε περιπτώσεις εργαζομένων που λόγω των ικανοτήτων και της ιδιαίτερης εμπιστοσύνης του εργοδότη προς αυτούς,
  ● είτε ασκούν διεύθυνση και εποπτεία επί του συνόλου μιας επιχείρησης ή εκμετάλλευσης,
  ● είτε προΐστανται αυτοτελούς ή ουσιώδους διεύθυνσης ή τμήματος ή λειτουργίας της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης αυτής (Οικονομική Διεύθυνση, Διεύθυνση Πωλήσεων / Εμπορική, Διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού, Τεχνική Διεύθυνση, Διεύθυνση Πληροφορικής, Εφοδιαστική Αλυσίδα, Controlling κλπ.), την οποία διευθύνουν και εποπτεύουν, ώστε να επηρεάζουν αποφασιστικά τις κατευθύνσεις και την εξέλιξη αυτής,
  ● είτε κατέχουν θέση εποπτείας ή εμπιστοσύνης του εργοδότη,
  και οι οποίοι, ανεξαρτήτως του τυχόν αριθμού υφισταμένων τους, διακρίνονται σαφώς από τους υπολοίπους υπαλλήλους, ιδίως γιατί ασκούν ως επί το πλείστον τα δικαιώματα του εργοδότη, όπως λ.χ. η πρόσληψη και η απόλυση του προσωπικού, έναντι του οποίου επέχουν θέση εργοδότη, η εκπροσώπηση της επιχείρησης προς τρίτους (ανεξάρτητα του θεματικού ή οικονομικού εύρους της εξουσιοδότησης που διαθέτουν και της θέσης εργασίας που κατέχουν), η λήψη σημαντικών αποφάσεων για την επίτευξη του σκοπού του εργοδότη κ.ά..
  Ως εκπροσώπηση και δέσμευση νοείται αυτή που συνδέεται με ανάπτυξη πρωτοβουλίας και όχι με πράξεις απλής διαχείρισης, όπως η υπογραφή επιταγών μικρών ποσών για καταβολή γεγενημένων υποχρεώσεων της επιχείρησης ή η υπογραφή ή συνυπογραφή σε ισολογισμούς.
  ή
  Β. προΐστανται Διευθύνσεων, Μονάδων ή Τμημάτων ή άλλων αυτοτελών οργανικών ενοτήτων της εργοδοτικής επιχείρησης που προσδιορίζονται στο οργανόγραμμά της, εφόσον οι εργαζόμενοι αυτοί αμείβονται με συμφωνημένες μηνιαίες αποδοχές που δεν υπολείπονται του εξαπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού,
  H περίπτωση αυτή (Β) αφορά σε περιπτώσεις εργαζομένων στους οποίους θα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι εξής δύο προϋποθέσεις:
  ● να προΐστανται Διευθύνσεων, Μονάδων ή Τμημάτων ή άλλων αυτοτελών οργανικών μονάδων ή λειτουργιών της εργοδοτικής επιχείρησης σύμφωνα με το οργανόγραμμά της, εφόσον η εργοδοτική επιχείρηση τους εμπιστεύεται την εποπτεία μέρους της συνεχούς, διακεκομμένης ή έκτακτης, αλλά πάντως ουσιώδους λειτουργίας της, ανεξαρτήτως του τυχόν αριθμού υφισταμένων τους, και
  ● οι συμφωνημένες μηνιαίες αποδοχές τους σε κάθε περίπτωση να μην υπολείπονται του εξαπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού.
  Αναφορικά με την έννοια των κατά τα ανωτέρω συμφωνημένων μηνιαίων αποδοχών, κατά τη νομολογία, η συμφωνία μπορεί να είναι έγγραφη ή προφορική, ρητή ή σιωπηρή.
  Κατά συνέπεια, κατά τον υπολογισμό των συμφωνημένων μηνιαίων αποδοχών για την εφαρμογή της ως άνω περίπτωσης Β (και της Γ παρακάτω), λαμβάνονται υπόψη, οι ρητώς και εγγράφως συμφωνημένες μηνιαίες καταβαλλόμενες αποδοχές, αλλά και κάθε άλλο ποσό ή παροχή που λαμβάνεται υπόψη κατά τον υπολογισμό της αποζημίωσης λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας. Αν δεν υπάρχουν τέτοια ποσά και παροχές, λαμβάνονται υπόψη αποκλειστικά οι ρητώς και εγγράφως συμφωνημένες μηνιαία καταβαλλόμενες αποδοχές.
  Εξάλλου, ως εκάστοτε ελάχιστος νομοθετημένος μισθός νοείται το μοναδιαίο ποσό αναφοράς του νομοθετικά καθορισμένου κατώτατου μηνιαίου μισθού του ανειδίκευτου εργάτη, χωρίς τον υπολογισμό καμίας προσαύξησης.
  Ως εκ τούτου αν δεν πληρούνται οι ως άνω προϋποθέσεις σωρευτικά, οι εν λόγω εργαζόμενοι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω ΥΑ και κατ’ επέκταση δεν πρέπει να δηλώνονται στο Π/Σ ΕΡΓΑΝΗ ως εργαζόμενοι που κατέχουν θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης.
  ή
  Γ. αμείβονται με συμφωνημένες μηνιαίες αποδοχές που δεν υπολείπονται του οκταπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού.
  H περίπτωση αυτή (Γ) αφορά σε οποιονδήποτε εργαζόμενο αμείβεται με συμφωνημένες μηνιαίες αποδοχές που δεν υπολείπονται του οκταπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού. Και σε αυτήν την περίπτωση κατά τον εν λόγω υπολογισμό λαμβάνονται υπόψη οι συμφωνημένες μηνιαίες αποδοχές και ο ελάχιστος νομοθετημένος μισθός, όπως ορίστηκαν ανωτέρω.
  Επομένως, αν δεν πληρούται η προϋπόθεση ως προς το ύψος των συμφωνημένων μηνιαίων αποδοχών, ο εν λόγω εργαζόμενος δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω ΥΑ και δεν πρέπει να δηλώνεται στο Π/Σ ΕΡΓΑΝΗ ως εργαζόμενος που κατέχει θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης.
  Επισημαίνεται ότι αναφορικά με τις περιπτώσεις Β και Γ ο περιορισμός που τίθεται ως προς τις συμφωνημένες μηνιαίες αποδοχές (υπέρτερες του εξαπλασίου ή οκταπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού αντιστοίχως) ως προαπαιτούμενο για να αποδοθεί στον εργαζόμενο η ιδιότητα του προσώπου που κατέχει θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης, λειτουργεί ως αντιστάθμισμα της εξαιρέσεώς τους από τις συγκεκριμένες διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, λαμβανομένου ιδίως υπόψη του ύψους του μέσου καταβαλλόμενου μισθού στη χώρα.
  Συνεπώς εργαζόμενος ο οποίος, ανεξάρτητα της ιδιότητας που του έχει αποδοθεί, εφόσον δεν εμπίπτει σε μία εκ των ως άνω περιπτώσεων Α,Β,Γ εκφεύγει του πεδίου εφαρμογής της ΥΑ 90972/15.11.2021 και κατ’ επέκταση δεν πρέπει να δηλώνεται στο Π/Σ ΕΡΓΑΝΗ ως εργαζόμενος που κατέχει θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης.
• Η δήλωση στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» της κτήσης ιδιότητας του προσώπου που, κατά τα ανωτέρω, κατέχει θέση εποπτείας ή διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης γίνεται
  α) σε περίπτωση νέας πρόσληψης στο Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης,
  β) σε περίπτωση υφιστάμενης πρόσληψης στο Έντυπο Ε4 και
  γ) η απώλεια της ιδιότητας αυτής δηλώνεται αμελλητί στο Έντυπο Ε4.
  Σε περίπτωση που στο ίδιο πρόσωπο συντρέχουν σωρευτικά παραπάνω από μια εκ των περιγραφομένων στις περιπτώσεις Α, Β και Γ ιδιοτήτων, το γεγονός θα αποτυπώνεται φυσικά στην ατομική σύμβαση εργασίας ωστόσο, κατά την σχετική υποβολή στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ», επιλέγεται υποχρεωτικά μια εξ αυτών.
  Για τους υπαλλήλους όλης της χώρας, χωρίς ηλικιακή διάκριση, για πλήρη απασχόληση, ο κατώτατος μισθός ορίζεται από 1 Ιανουαρίου 2022 σε 663,00 € (ΥΑ 107675/27.12.2021 ΦΕΚ Β 6263/27.12.2021).

Ευστράτιος Α. Βούρος
Δικηγόρος